Na het voeren van het onderzoek kan ik antwoord geven op mijn onderzoeksvraag met bijhorende deelvragen.
Betrokkenheid
Beleven leerlingen meer plezier als de muzische les buiten wordt gegeven? => JA
De leerlingen geven aan dat ze lessen buiten leuker vinden. De leerlingen gaven hiervoor als reden dat ze meer kunnen bewegen doordat er meer plaats is, geluiden van muziekinstrumenten minder luid zijn en de lessen anders zijn. Met 'anders' bedoelen ze dan vooral dat er gewerkt wordt met natuurlijke materialen in de plaats van verf, klei, ... waarmee ze vaak werken.
Noot: muziek 1: binnen 2 lln afwezig - buiten 0 lln afwezig - dans 2: binnen 1 lln afwezig - buiten 3 lln afwezig
Deze grafiek geeft het aantal leerlingen weer per les die de les heel leuk of leuk vonden.
Scoren de leerlingen hoger op vlak van betrokken als de muzische les buiten wordt gegeven? => JA Deze resultaten motiveren mij des te meer om vaker buiten te gaan met de leerlingen. Al geloof ik dat een wisselwerking tussen binnen- en buitenlessen zeker ook gunstig kan zijn.
Noot: muziek 1: binnen 2 lln afwezig - buiten 0 lln afwezig - dans 2: binnen 1 lln afwezig - buiten 3 lln afwezig
Deze grafiek geeft het aantal betrokken leerlingen weer per les. De leerlingen worden gezien als betrokken wanneer ze drie of hoger scoren op de Leuvense betrokkenheidsschaal.
Creativiteit
Fantaseren en verbeelden leerlingen meer om een muzische opdracht vorm te geven als de muzische les buiten wordt gegeven? => JA Laevers (2000) zegt dat betrokkenheid nodig is voor creatieve processen. Als leerlingen betrokken zijn, voelen ze een drang om te experimenteren, te ontdekken en een wil om grip te krijgen op de werkelijkheid. Dat was ook opmerkelijk bij de outdoor lessen. Kinderen vonden de beeldende lessen vernieuwend, geluiden maken met voorwerpen en buiten bewegen deden ze spontaan met als gevolg dat de kinderen leuke geluiden en bewegingen uitvonden.
Noot: muziek 1: binnen 2 lln afwezig - buiten 0 lln afwezig - dans 2: binnen 1 lln afwezig - buiten 3 lln afwezig
Deze grafiek geeft het aantal leerlingen weer per les die uitstekend of goed scoorden.
Algemene conclusie
Bijsturen
Het oorspronkelijke idee was om te werken met een doorschuifsysteem tussen drie ruimtes waar de kinderen een muzische opdracht zouden uitvoeren. Al snel liepen de leerlingen heen en weer waardoor ze nog weinig betrokken waren. Daarom besliste ik om elke week één muzische buitenles te doen met de volledige klasgroep. Deze lessen kon in evalueren, maar niet vergelijken. Daarom werd er uiteindelijk per week één les indoor + één les outdoor gegeven aan de volledige klasgroep. Elke les werd geëvalueerd a.d.h.v. de evaluatie-instrumenten en daarna vergeleken met elkaar.
Borgen
Het geven van muzische buitenlessen is iets wat ik zeker blijf doen in de toekomst.
Verhoogt de betrokkenheid en creativiteit van leerlingen type 2 in de lessen muzische vorming verhoogt door het inzetten van outdoor education? => JA Ik ben zelf heel erg onder de indruk van de resultaten van het onderzoek. Wel ben ik me ervan bewust dat deze resultaten niet altijd even sluitend zijn. Elke les is namelijk beïnvloedbaar door verschillende factoren die op hun beurt een invloed hebben op de betrokkenheid van de leerlingen. Deze voor- en nadelen neem ik alvast mee in de toekomst.
Voordelen outdoor education:
Meer ruimte voor drama en danslessen
Minder prikkels van muziekinstrumenten (minder luid dan in een klaslokaal)
De buitenomgeving kan zorgen voor een concrete weergave van wat kinderen zich gewoonlijk moeten proberen voorstellen: bijvoorbeeld een fantasiespel in een bos, hoog en laag bewegen op een berg,... Voor kinderen met autisme is dit een grote meerwaarde. Zich inleven in een bepaalde ruimte of rol is voor kinderen met autisme namelijk niet evident (James, 2018).
Nadelen outdoor education:
Het is niet steeds een meerwaarde om buiten te werken met een bepaalde werkvorm of aan een bepaalde bouwsteen. Muzische lessen binnen en buiten zijn volgens mij de ideale combinatie.
Na een lange periode (bv door vakantie) niet naar buiten te gaan met de leerlingen, hebben de kinderen tijd nodig om terug te wennen aan het buiten zijn. Dit sluit ook aan bij de visie van Forest Schools, het is een langdurig proces (james, 2018).
Suggesties voor vervolgonderzoek
Verder uitwerken van de lessenreeks muzische vorming via buitenlessen;
Betrokkenheid evalueren bij een langdurige periode (bijvoorbeeld zes maand) van muzische buitenlessen;
Lessen zelfstandige muzische opdrachten voor buitenlessen uitwerken;
Hoekenwerk muzische vorming voor buitenlessen uitwerken;
Lessen binnen andere domeinen (bijvoorbeeld rekenen, taal,...) uitwerken en daarbij de betrokkenheid evalueren;
Een visietekst schrijven rond outdoor education voor onze school.
Terugblik
Volgens de literatuur zou outdoor education een positieve invloed hebben op zowel kinderen met een verstandelijke beperking als kinderen met autisme. Kinderen met autisme lachen meer, hebben minder stress en zijn fysiek actiever (autismparentingmagazine, 2021). Als ik dit vergelijk met de de invloed van de buitenlessen op mijn leerlingen, kan ik mij hier absoluut bij aansluiten. De drempel om nieuwe texturen te verkennen was lager en de leerlingen waren veel actiever dan in de klas. Het wegvallen van de invloed van schermen speelt hier volgens mij een grote rol. Mijn leerlingen vragen zeer veel naar een moment op de computer of tablet als we in de klas zijn. Buiten hebben ze hier nooit om gevraagd. Zelf ben ik heel dankbaar dat ik de kans heb gekregen om dit onderzoek te voeren. De drempels om naar buiten te gaan met mijn leerlingen zijn door het voeren van dit onderzoek weg. In de toekomst ben ik zeker en vast van plan om vaker naar buiten te trekken met mijn klasgroep. Ik wil graag mijn directie bedanken omdat ik de kans kreeg om dit onderzoek binnen de school uit te voeren, mijn begeleider op de werkvloer voor de ondersteuning doorheen het project, mevrouw Porteman om mij te begeleiden doorheen dit project, mijn collega's en leerlingen. Ik wil ook heel graag mijn familie bedanken voor de steun die ze me hebben gegeven doorheen deze opleiding.